گیربکس‌های AT یا اتوماتیک دستی در خودروهایی همچون ۲۷ اتوماتیک، مزدا، تویوتا کمری و پژو با چند دنده مجزا استفاده شده و انتقال نیرو در آنها با تورک کانورتر انجام می‌شود. این مدل از گیربکس‌ها در مقایسه با نوع گیربکس CVT نگهداری ساده‌تری داشته و معمولاً برای رانندگی‌های پرقدرت و سنگین گزینه مناسب‌تری هستند.
گیربکس‌های متغیر پیوسته یا همان CVT، بدون هیچ گونه دنده‌بندی فیزیکی با تسمه‌های فلزی خاص کار می‌کند.
گیربکس AT چیست؟
در گیربکس اتوماتیک AT، دنده‌ها به شکل خودکار تعویض شده و در داخل این قطعه چند دنده مجزا به کمک تورک کانورتر نیرو را از موتور خودرو به چرخ‌های آن منتقل خواهند کرد. این مدل از گیربکس‌های اتوماتیک بر اساس شرایط جاده، فشار پدال گاز و سرعت خودرو دنده را بالا و پایین می‌برند. تعویض دنده‌ها در این مدل گیربکس، کاملا خودکار بوده و شما در میان سرعت‌ها، حس دنده دهی واقعی را تجربه می‌کنید.
گیربکس CVT چیست؟
جعبه دنده متغیر پیوسته یا همان گیربکس‌های اتوماتیک پیشرفته با نام CVT شناخته می‌شوند. در این مدل از گیربکس‌های پیشرفته به جای دنده فیزیکی و چرخ دنده‌های مجزا، از تسمه‌های فلزی بسیار مقاوم و پولی مخروطی استفاده شده و دنده ها بدون هیچگونه پرش به شکل پیوسته، تغییر خواهند کرد.
این نسل جدید از گیربکس‌های اتوماتیک در خودروهایی همچون تویوتا، هیبریدها و نیسان ها مورد استفاده قرار گرفته و در مقایسه با مدل‌های سنتی گیربکس، هیچ دنده فیزیکی به همراه ندارد.
مقایسه گیربکس AT و CVT
گیربکس‌های اتوماتیک AT و CVT با تکنولوژی‌های سنتی و هوشمند برای خودروهای امروزی مورد استفاده قرار گرفته و نحوه تعویض شدن دنده‌ها در هر کدام از آنها با همدیگر فرق می‌کند. به طور کلی تفاوت گیربکس اتوماتیک AT و CVT در میزان مصرف سوخت خودرو، حس رانندگی، ساختار اصلی، شرایط نگهداری و تعمیر، نحوه تعویض دنده، میزان دوام و عملکرد آنها است.
تعمیر گیربکس اتوماتیک در مدل CVT در مقایسه با نوع AT، نیاز به تخصص بیشتری دارد.
مزایا و معایب هر کدام
هر کدام از گیربکس‌های پرکاربرد اتوماتیک که در مدل‌های AT و CVT دارای مزیت‌ها و معایبی هستند که در موارد زیر آنها را توضیح داده‌ایم:
مزیت‌های گیربکس‌های اتوماتیک دستی AT: این مدل از گیربکس‌های اتوماتیک برای خودروهایی که بیشتر به همراه بار زیاد و در مسیرهای سخت و کوهستانی رانندگی می‌کنند، گزینه مناسب‌تری بوده و با دوام‌تر هستند. تعویض دنده‌ها در این مدل از گیربکس‌ها، با قدرت انجام شده و حس واقعی را به راننده منتقل می‌کند، بنابراین برای رانندگی اسپرت گزینه بهتری می‌باشند.
همچنین گیربکس‌های مورد نظر با موتورهای قدرتمند و خودروهای پرشتاب، سازگاری بهتری دارند.
دیگر مزیت گیربکس AT این است که تمامی قطعات آن موجود بوده و این موضوع هزینه تعمیر و تعویض کردن آن را کاهش داده است. استفاده طولانی مدت از این مدل گیربکس در مقایسه با نوع دیگر، بسیار بیشتر بوده و بدون هیچگونه افتی، عملکرد بی‌نظیر همراه دارد.
معایب گیربکس AT: این مدل از گیربکس‌های اتوماتیک در مقایسه با نوع CVT، مصرف سوخت خودرو را بالا می‌برند، همچنین تعویض شدن دنده‌ها در آنها به همراه کمی مکث و با تاخیر انجام می‌شود.
مزیت‌های گیربکس‌های متغیر پیوسته یا CVT: تعویض دنده‌ها در این نوع از گیربکس‌های پیشرفته اتوماتیک کاملا روان بدون هیچ گونه ضربه یا جهش انجام می‌شود. این گیربکس‌ها در ترافیک‌های شهری، مصرف سوخت بسیار کمتری دارند. همچنین وزن گیربکس‌های CVT در مقایسه با نوع AT، بسیار کمتر است.
معایب گیربکس CVT: در مسیرهای پرشیب، استفاده کردن مداوم از این نوع گیربکس، آسیب‌هایی را به این قطعه وارد کرده و نسبت به فشار، دارای حساسیت بالایی هستند. تعمیر کردن گیربکس‌های CVT برخلاف نوع AT، بسیار پرهزینه و تخصصی‌تر است.
یکی دیگر از معایب این مدل از گیربکس‌های اتوماتیک این است که کارکرد آنها به یک نوع روغن مخصوص وابسته بوده، در صورت غیر استاندارد بودن روغن مورد نظر، گیربکس به آسانی دچار خرابی می‌شود.
نتیجه گیری
هر کدام از گیربکس‌های اتوماتیک در مدل‌های AT و CVT برای سبک‌های مختلف رانندگی و نیازهای متفاوت افراد طراحی شده اند. اگر رانندگی‌های شما بیشتر در مسیرهای شهری انجام شده، مصرف سوخت و نرمی دنده ها برایتان اهمیت دارد، گیربکس‌های پیشرفته اتوماتیک در مدل‌های CVT گزینه ایده‌آل تری برایتان محسوب می‌شوند.
اما در مقابل اگر بیشتر مشغول رانندگی‌های تهاجمی بوده یا در مسیرهای سخت همچون کوه رانندگی می‌کنید، گیربکس های AT مناسب‌تر و با دوام‌تر هستند.
سوالات متداول
بین دو نوع گیربکس اتوماتیک AT و CVT کدام برای رانندگی بهتر است؟
برای رانندگی‌های سنگین در مسیرهای سخت و زمان‌های طولانی، گیربکس‌های At بهترین گزینه هستند. در حالی که برای رانندگی‌های شهری به همراه نرمی تعویض دنده‌ها و مصرف سوخت پایین، گیربکس های CVT بهترند.
کدام یک از گیربکس‌های اتوماتیک از لحاظ دوام بهتر هستند؟
گیربکس‌های AT نسبت به نوع CVT در مقابل حرارت و فشار بالا، با دوام‌تر بوده و هزینه تعمیرات و نگهداری آنها کمتر است.
